top of page

Grimuar – żywa księga kroniki świateł

Miejsce, w którym praktyka spotyka się z badaniem tradycji

Grimuar powstaje na styku praktyki magicznej, pracy z klientami, lektury starych ksiąg i współczesnych badań. Każde hasło, każdy artykuł, każdy słownik jest elementem większej układanki – próbą pokazania, jak różne ścieżki duchowe, kultury i epoki przenikają się w realnej, codziennej pracy.

Treści w grimuarze są na bieżąco aktualizowane. Nie jest to „zamknięta encyklopedia”, lecz żywy organizm: kolejne hasła są dopisywane, stare – rozszerzane, a tam, gdzie pojawia się nowa wiedza albo lepsze źródło, uzupełniamy kontekst i przypisy.

Glosariusz hoodoo – język praktyki

Jednym z filarów grimuara jest glosariusz hoodoo – uporządkowany zestaw pojęć, z którymi można się spotkać w tradycji afroamerykańskiego rootworku: od klasycznych terminów związanych z mojo, uncrossing czy goofer dust, po nazwy praktyk, formuł i rodzajów pracy duchowej.

Zamiast suchej definicji, przy każdym haśle staramy się pokazać:

  • jak dane słowo funkcjonuje w realnej praktyce,

  • skąd pochodzi (jeśli to możliwe – z odniesieniem do źródeł terenowych),

  • jak zmieniało się jego znaczenie w kontakcie z kulturą popularną i ofertą sklepów z artykułami duchowymi.

Herbariusz – rośliny, które niosą praktykę

Drugi filar to herbariusz roślin – rozbudowany dział (wciąż w budowie), który docelowo obejmuje ponad 200 haseł. Każde hasło zawiera:

  • nazwę zwyczajową (oraz nazwy używane w handlu i w tradycji),

  • rycinę lub ilustrację ułatwiającą rozpoznanie surowca,

  • opis tradycyjnych zastosowań w rootworku,

  • rozróżnienie pomiędzy praktykami odnotowanymi w najstarszych źródłach a tymi, które pojawiły się wraz z rozwojem sklepów typu botánica i komercyjnej oferty duchowej.

Botánicas (często zapisywane jako botanicas) to sklepy ziołowo-religijne i duchowe, które rozwijały się wraz z afro latynoskimi praktykami duchowymi – m.in. na Kubie, w Portoryko oraz w latynoskich dzielnicach USA. W formie, jaką znamy dzisiaj, zaczęły pojawiać się w drugiej połowie XX wieku, jako miejsca, w których obok ziół można kupić świece, oleje, kadzidła, figury świętych i bogów, książki oraz gotowe formuły rytualne.

W herbariuszu wyraźnie zaznaczamy, które zastosowania wynikają z dawnych przekazów i badań terenowych, a które są efektem rozwoju oferty sklepów i współczesnych linii produktów – choć dziś wiele z nich jest już traktowanych jako „klasyka” hoodoo.

Tam, gdzie to istotne, odwołujemy się do klasycznych badań terenowych nad hoodoo – takich jak prace Zory Neale Hurston, która dokumentowała praktyki w Nowym Orleanie w latach 20. i opublikowała tekst „Hoodoo in America” w 1931 roku, oraz pięciotomowy zbiór „Hoodoo–Conjuration–Witchcraft–Rootwork” Harry’ego Middletona Hyatta, oparty na wywiadach przeprowadzonych w południowych stanach USA w latach 1936–1940.

Postanowiliśmy wpleść także polskie, stare tradycje związane z roślinami, by ukazać podobieństwa i różnice w podejściu do rytuałów gdzie są one używane.

Dzięki temu można zobaczyć, jak ta sama roślina wędruje przez czas: od pól i ogrodów, przez opowieści i świadectwa rootworkerów, aż po współczesne etykiety i katalogi.

Encyklopedia istot, patronów i świętych

Kolejną częścią grimuara jest rozbudowywana lista istot duchowych – około stu haseł (liczba ta rośnie), obejmujących:

  • duchy przodków i opiekunów,

  • bogów i boginie z różnych tradycji,

  • mitologiczne stwory i uosobienia sił natury,

  • świętych i błogosławionych, z którymi łączona jest konkretna forma pomocy lub ochrony.

Przy każdej postaci zaznaczamy:

  • kontekst kulturowy i tradycję, z której pochodzi,

  • główne pola działania (np. ochrona, sprawiedliwość, leczenie, płodność),

  • tradycyjne sposoby podejmowania praktyki – od modlitwy i ofiary, po rytuały, świece, kadzidła czy prace z wodami i olejami.

Celem nie jest stworzenie „atlasu bogów świata”, lecz roboczego, praktycznego kompendium dla osób, które naprawdę pracują z tymi energiami, chcą robić to z szacunkiem i świadomością, z jakiego porządku symbolicznego dana postać się wywodzi.

Szmaragdowa tablica, Kybalion i hermetyczne prawo

W grimuarze znajduje się również dział poświęcony Prawom Szmaragdowej Tablicy oraz historii samego tekstu i jego recepcji.

Pokazujemy:

  • czym jest Szmaragdowa Tablica Hermesa Trismegistosa – krótki tekst o charakterze hermetyczno-alchemicznym, znany w Europie z łacińskich przekładów od XII wieku, choć najstarsze zachowane wersje wywodzą się z arabskich traktatów z VIII–IX wieku, gdzie przypisuje się go postaci Hermesa i tradycji hermetycznej;

  • jak z czasem Tablica była interpretowana przez alchemików, okultystów i twórców współczesnej ezoteryki;

  • czym różni się historyczna tradycja hermetyczna od tego, co w XX wieku spopularyzowało „Kybalion” – książka wydana w 1908 roku pod pseudonimem „Trzech Uczniów”, najprawdopodobniej autorstwa Williama Walkera Atkinsona, uważana za nowożytny traktat hermetyczny inspirowany także ruchem New Thought.

Nie chodzi jedynie o streszczenie treści, ale o pokazanie, skąd biorą się znane dziś slogany „jak na górze, tak na dole” i dlaczego warto pamiętać, że między średniowiecznymi tekstami hermetycznymi a współczesnymi interpretacjami istnieje długa droga.

Kalendarium – czas świąt, zjawisk i rytuałów

Grimuar łączy też warstwę opisową z kalendarium: rozwijamy dział zawierający daty różnych świąt i cykli – od tradycji pogańskich, przez święta chrześcijańskie, po ścieżki z innych kręgów kulturowych.

W jednym miejscu zbieramy:

  • kluczowe święta i okresy rytualne z różnych tradycji,

  • informacje o rojach meteorów i innych zjawiskach astronomicznych,

  • fazy Księżyca w znakach zodiaku oraz ich znaczenie dla pracy rytualnej i magicznej.

To kalendarium nie jest oderwane od reszty serwisu: dane z niego współgrają z zegarem astrologicznym i innymi narzędziami Kroniki Świateł, tak aby łatwiej było powiązać teorię z praktyką – wiedzę z grimuaru z konkretnym dniem, godziną i niebem nad głową.

Grimuar jako towarzysz drogi

Cała ta struktura – glosariusz, herbariusz, encyklopedia istot, teksty o hermetyzmie i kalendarium – tworzy razem grimuar, czyli współczesną księgę, która ma towarzyszyć w codziennej praktyce.

Możesz wejść tutaj, gdy:

  • szukasz znaczenia konkretnego pojęcia, rośliny czy postaci;

  • chcesz sprawdzić, skąd wzięła się dana praktyka i jak wyglądała w starszych źródłach;

  • planujesz rytuał i potrzebujesz dobrać czas, patrona, rośliny i formę pracy;

  • po prostu chcesz zgłębić tradycję, którą praktykujesz – z szacunkiem dla jej historii i różnorodnych korzeni.

Grimuar nie jest zamkniętym projektem – rośnie razem z tym, jak rozwija się Kronika Świateł.

Dawne papierowe wydania Kroniki były zawsze czymś więcej niż kalendarzem – łączyły obliczenia astrologiczne z esejami, słownikami pojęć, opisami praktyk i tradycji.
Teraz tę samą ideę kontynuujemy w formie cyfrowej: grimuar jest rozrastającą się bazą wiedzy, do której można wracać jak do dobrze znanej, wielokrotnie otwieranej księgi.
To przestrzeń dla osób, które nie chcą tylko „zobaczyć, jaki jest dziś aspekt”, ale chcą zrozumieć, dlaczego dana praktyka wygląda tak, a nie inaczej, skąd się wzięły konkretne receptury i symbole – oraz jak zmieniały się one w czasie.

© Cedrowe Wzgórza - Kronika Świateł 2025

bottom of page